Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025

Τι λοιπόν; (Γεώργιος Δροσίνης)


Τι λοιπόν; Της ζωής μας το σύνορο
θα το δείχνει ένα ορθό κυπαρίσσι;
Κι απ’ ό,τι είδαμε, ακούσαμε, αγγίξαμε
τάφου γη θα μας έχει χωρίσει;

Ό,τι αγγίζουμε, ακούμε και βλέπουμε,
τούτο μόνο Ζωή μας το λέμε;
Κι αυτό τρέμουμε μήπως το χάσουμε
και χαμένο στους τάφους το κλαίμε;

Σ’ ό,τι αγγίζουμε, ακούμε και βλέπουμε
της ζωής μας ο κόσμος τελειώνει;
Τίποτε άλλο; Στερνό μας απόρριμα
το κορμί που σκορπιέται και λιώνει;

Κάτι ανέγγιχτο, ανάκουστο, αθώρητο
μήπως κάτω απ’ τους τάφους ανθίζει
κι ό,τι μέσα μας κρύβεται αγνώριστο
μήπως πέρ’ απ’ το θάνατο αρχίζει;

Μήπως ό,τι θαρρούμε βασίλεμα
γλυκοχάραμ’ αυγής είναι πέρα
κι αντί να ‘ρθει μια νύχτ’ αξημέρωτη
ξημερώνει μι’ αβράδιαστη μέρα;

Μήπως είν’ η αλήθεια στο θάνατο
κι η ζωή μήπως κρύβει την πλάνη;
Ό,τι λέμε πως ζει μήπως πέθανε
κι είν’ αθάνατο ό,τι έχει πεθάνει;


Γεώργιος Δροσίνης


Detail of the Anastasis fresco, church of the St. Savior in Chora, Parekklesion



πηγές για Δροσίνη: Γεώργιος Δροσίνης


Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2019

Η Γέννηση


        The adoration of the shepherds - Domenikos Theotokopoulos


Ένας Θεός


Ω! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός!
και το κορμί μου γίνεται ναός,
δεν είναι ως πρώτα φάτνη ταπεινή·
μέσα μου λάμπουν ξάστεροι ουρανοί,
το μέτωπο μου λάμπει σαν αστέρι...
Στο Θεό φανείτε τώρα, ήρθεν η ώρα,
από τ' άγνωστα μυστικά σας μέρη,
Μάγοι, φέρτε στο Θεό τα πλούσια δώρα.
Φέρτε μου Μάγοι —θεία βουλή το γράφει—
τη σμύρνα της ελπίδας, το λιβάνι
της πίστης, της αγάπης το χρυσάφι
Μυστήρια τέτοια ανθρώπου νους δε βάνει!
Και σεις, Θρόνοι πανάχραντοι, αγγελούδια,
στην καρδιά μου —στην κούνια του— σκυμμένα,
με της αθανασίας τα τραγούδια
υμνολογείτε εσείς τη θεία τη γέννα.
Μέσα μου λάμπουν ξάστεροι ουρανοί,
και το κορμί μου, φάτνη ταπεινή,
βλέπω κι αλλάζει, γίνεται ναός·
ω! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός!

Κωστής Παλαμάς 


Παναγία και Βρέφος - Νικόλαος Γύζης


The Nativity - Edward-Burne Jones


The Nativity at Night - Geertgen tot Sint Jans


The Nativity -  Gerard David

Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2017

Επιτάφιος του Σείκιλου (200 π.Χ.)

Ο Σείκιλος έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας κατά το 200 π.Χ. Είναι γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική.

Ο Σείκιλος έγραψε το τραγούδι του μετά το 200 π.Χ. σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει ύψος 40 εκατοστά και περιέχει στην κοινή ελληνική της ελληνιστικής εποχής ένα επίγραμμα δώδεκα λέξεων και ένα μέλος (τραγούδι) δεκαεφτά λέξεων μαζί με τη μουσική του. Στην κορυφή της στήλης, το επίγραμμα αναφέρει τον άνθρωπο που το έγραψε, καθώς και το σκοπό για τον οποίο το έγραψε:

ΕΙΚΩΝ Η ΛΙΘΟΣ ΕΙΜΙ. ΤΙΘΗΣΙ ΜΕ ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΝΘΑ ΜΝΗΜΗΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΣΗΜΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ (Εγώ η πέτρα είμαι μια εικόνα. Με έβαλε εδώ ο Σείκιλος ως διαχρονικό σήμα αθάνατης μνήμης).

Στη μέση υπάρχουν οι στίχοι του τραγουδιού μαζί με τα σύμβολα της μελωδίας, η οποία είναι του λεγόμενου φρυγικού τύπου.
Στο κάτω μέρος της στήλης αναγράφεται η αφιέρωση ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΥΤΕΡΠΗΙ (Ο Σείκιλος στην Ευτέρπη), αλλά δεν γίνεται κατανοητό εάν πρόκειται για τη σύζυγο, την ερωμένη, τη φίλη, την αδελφή ή την κόρη του, ή και απλώς την Μούσα της μουσικής. Το μήνυμα αυτό αντιστοιχεί στο επικούρειο απόφθεγμα «όσο ζούμε πρέπει να χαιρόμαστε όπως οι θεοί» γιατί ο θάνατος είναι το τέλος και δεν υπάρχει συνέχεια. Εμφανώς επικούρεια είναι όλα τα αναφερόμενα συστατικά του μέλους: η ηδονή της ζωής, η αταραξία, καθώς και το τελικό όριο της ζωής, ο θάνατος.


ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ,
ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ.
ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ,
ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ.
Μετάφραση
Όσο ζεις λάμπε,
καθόλου μη λυπάσαι.
Για λίγο διαρκεί η ζωή,
ο χρόνος απαιτεί την πληρωμή του.


 

Μελοποίηση από Σπύρο Γιασαφάκη, Εύη Στεργίου (Daemonia Nymphe).




Τρίτη 8 Αυγούστου 2017

Μαρία Ευφροσύνη Σπαρτάλη Στίλμαν ( Marie Euphrosyne Spartali Stillman ), 1844 - 1927



Η Μαρία Ευφροσύνη Σπαρτάλη (Marie Euphrosyne Spartali, 10 Μαρτίου 1844 – 6 Μαρτίου 1927) και αργότερα Μαρία Ευφροσύνη Στίλμαν (Stillman), ήταν Βρετανίδα προραφαηλίτρια ζωγράφος ελληνικής καταγωγής, και η σημαντικότερη γυναίκα εκπρόσωπος του καλλιτεχνικού αυτού κινήματος. Η σταδιοδρομία της διήρκεσε 60 έτη, παρήγαγε πάνω από 100 έργα, και συμμετείχε τακτικά σε εκθέσεις ζωγραφικής στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
 Μαζί με τις επίσης καλλιτέχνιδες εξαδέλφες της, την Μαρία Κασσαβέτη και την Αγλαΐα Ιωνίδη, ήταν γνωστές συλλογικά ως οι Τρείς Χάριτες (Three Graces), από τις τρείς Χάριτες της ελληνικής μυθολογίας (Αγλαΐα, Ευφροσύνη και Θάλεια).

 Η θεματολογία των έργων της είναι χαρακτηριστική του καλλιτεχνικού κινήματος των Προραφαηλιτών, όπως γυναικείες μορφές, θέματα από τα έργα του Σαίξπηρ, Πετράρχη, Δάντη, και Βοκάκιου, καθώς και παραστάσεις της φύσης της Ιταλίας. Τα έργα της εκτέθηκαν σε πολλές γκαλερί του Λονδίνου, καθώς και σε διάφορες εκθέσεις στις ΗΠΑ. Περίπου έναν αιώνα αργότερα, διοργανώθηκε έκθεση του συλλογικού της έργου στις ΗΠΑ το 1982, και το 2015 στο μουσείο τέχνης του Ντέλαγουερ και η έκθεση του τελευταίου μεταφέρθηκε και στο Ηνωμένο Βασίλειο από τον Μάρτιου έως τον Ιούνιο του 2016 στην περιοχή Κόμπτον του Σάρρεϊ.



                                                          Ο αγγελιοφόρος της αγάπης


                                                  Ένα στεφάνι από τριαντάφυλλα


                                                             Ομάδα προσκυνητών


                         Ο Μεσέρ Ανσάλντο δείχνοντας στην Μαντόνα Ντιονάρα τον μαγικό κήπο


                                           Ταΐζοντας περιστέρια στην αυλή της κουζίνας 


                                                        Μαντόνα Πιέτρα ντέλι Σκροβίνι


                                           H εορτή του Μαΐου στην οικία του Φόλκο Πορτινάρι 


πηγή : https://el.wikipedia.org

Τέχνη και Ποίησις

Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017

Αισιοδοξία

Ας υποθέσουμε πως δεν έχουμε φτάσει
στο μαύρο αδιέξοδο, στην άβυσσο του νου.
Ας υποθέσουμε πως ήρθανε τα δάση
μ' αυτοκρατορικήν εξάρτηση πρωινού
θριάμβου, με πουλιά, με το φως τ' ουρανού,
και με τον ήλιο όπου θα τα διαπεράσει.

Ας υποθέσουμε πως είμαστε κει πέρα,
σε χώρες άγνωστες, της δύσης, του βορρά,
ενώ πετούμε το παλτό μας στον αέρα,
οι ξένοι βλέπουνε περίεργα, σοβαρά.
Για να μας δεχθεί κάποια λαίδη τρυφερά,
έδιωξε τους υπηρέτες της ολημέρα.

Ας υποθέσουμε πως του καπέλου ο γύρος
άξαφνα εφάρδυνε, μα εστένεψαν, κολλούν,
τα παντελόνια μας και, με του πτερνιστήρος
το πρόσταγμα, χιλιάδες άλογα κινούν.
Πηγαίνουμε -- σημαίες στον άνεμο χτυπούν --
ήρωες σταυροφόροι, σωτήρες του Σωτήρος.

Ας υποθέσουμε πως δεν έχουμε φτάσει
από εκατό δρόμους, στα όρια της σιγής,
κι ας τραγουδήσουμε, -- το τραγούδι να μοιάσει
νικητήριο σάλπισμα, ξέσπασμα κραυγής --
τους πυρρούς δαίμονες, στα έγκατα της γης,
και, ψηλά, τους ανθρώπους να διασκεδάσει.


Κώστας Καρυωτάκης, Τελευταία Ποιήματα