Επιτάφιος του Σείκιλου (200 π.Χ.)

Ο Σείκιλος έζησε στις Τράλλεις της Μικράς Ασίας κατά το 200 π.Χ. Είναι γνωστός για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική.

Ο Σείκιλος έγραψε το τραγούδι του μετά το 200 π.Χ. σε επιτύμβια κυλινδρική στήλη που έχει ύψος 40 εκατοστά και περιέχει στην κοινή ελληνική της ελληνιστικής εποχής ένα επίγραμμα δώδεκα λέξεων και ένα μέλος (τραγούδι) δεκαεφτά λέξεων μαζί με τη μουσική του. Στην κορυφή της στήλης, το επίγραμμα αναφέρει τον άνθρωπο που το έγραψε, καθώς και το σκοπό για τον οποίο το έγραψε:

ΕΙΚΩΝ Η ΛΙΘΟΣ ΕΙΜΙ. ΤΙΘΗΣΙ ΜΕ ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΝΘΑ ΜΝΗΜΗΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΣΗΜΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ (Εγώ η πέτρα είμαι μια εικόνα. Με έβαλε εδώ ο Σείκιλος ως διαχρονικό σήμα αθάνατης μνήμης).

Στη μέση υπάρχουν οι στίχοι του τραγουδιού μαζί με τα σύμβολα της μελωδίας, η οποία είναι του λεγόμενου φρυγικού τύπου.

Στο κάτω μέρος της στήλης αναγράφεται η αφιέρωση ΣΕΙΚΙΛΟΣ ΕΥΤΕΡΠΗΙ (Ο Σείκιλος στην Ευτέρπη), αλλά δεν γίνεται κατανοητό εάν πρόκειται για τη σύζυγο, την ερωμένη, τη φίλη, την αδελφή ή την κόρη του, ή και απλώς την Μούσα της μουσικής. Το μήνυμα αυτό αντιστοιχεί στο επικούρειο απόφθεγμα «όσο ζούμε πρέπει να χαιρόμαστε όπως οι θεοί» γιατί ο θάνατος είναι το τέλος και δεν υπάρχει συνέχεια. Εμφανώς επικούρεια είναι όλα τα αναφερόμενα συστατικά του μέλους: η ηδονή της ζωής, η αταραξία, καθώς και το τελικό όριο της ζωής, ο θάνατος.

ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ,
ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ.
ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ,
ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ.

Μετάφραση
Όσο ζεις λάμπε,
καθόλου μη λυπάσαι.
Για λίγο διαρκεί η ζωή,
ο χρόνος απαιτεί την πληρωμή του.

 

Μελοποίηση από Σπύρο Γιασαφάκη, Εύη Στεργίου (Daemonia Nymphe).

πηγή : Επιτάφιος του Σείκιλου

DaemoniaNympheOfficial

Ορφικοί Ύμνοι

Διὸς Ἀστραπαίου, θυμίαμα λιβανομάνναν

Κικλῄσκω μέγαν, ἁγνόν, ἐρισμάραγον, περίφαντον,
 

ἠέριον, φλογόεντα, πυρίδρομον, ἠεροφεγγῆ,
 

ἀστράπτοντα σέλας νεφέων παταγοδρόμῳ αὐδῇ,
 

φρικώδη, βαρύμηνιν, ἀνίκητον θεὸν ἁγνόν,
 

ἀστραπέα Δία, παγγενέτην, βασιλῆα μέγιστον,
 

εὐμενέοντα φέρειν γλυκερὴν βιότοιο τελευτήν. 

Μετάφραση

 
Επικαλούμαι τον μεγάλο, ιερόν, περιφανή, βροντώδη,
 

νεφελώδη, φλόγινο, πυρόδρομο, αερόφεγγο,
 

αυτόν πού αστράφτει των νεφών το φως με γοργοβρόντητη φωνή,
 

τρομαχτικό, οξύθυμο, ανίκητο αγνό θεό,
 

αστραπαίο Δία, παγγενήτορα, μέγιστο βασιλέα,
 

να φέρνει ευμενή γλυκύ τέλος του βίου.

Ο Πόνος του Ορφέα 

Ἑκάτης

 Εἰνοδίαν Ἑκάτην κλήιζω, τριοδῖτιν, ἐραννήν, οὐρανίαν χθονίαν τε καὶ εἰναλίαν, κροκόπεπλον, τυμβιδίαν, ψυχαῖς νεκύων μέτα βακχεύουσαν, Περσείαν, φιλέρημον, ἀγαλλομένην ἐλάφοισι, νυκτερίαν, σκυλακῖτιν, ἀμαιμάκετον βασίλειαν, θηρόβρομον, ἄζωστον, ἀπρόσμαχον εἶδος ἔχουσαν, ταυροπόλον, παντὸς κόσμου κληιδοῦχον ἄνασσαν, ἡγεμόνην, νύμφην, κουροτρόφον, οὐρεσιφοῖτιν, λισσόμενος κούρην τελεταῖς ὁσίαισι παρεῖναι βουκόλωι εὐμενέουσαν ἀεὶ κεχαρηότι θυμῶι.

 

Μετάφραση

 
Την Εκάτήν εξυμνώ, πού την λατρεύουν στας οδούς και στας τριόδους, την επέραστη, την ουρανίαν και την επιγειον και την θαλασσινήν πού έχει κίτρινο πέπλο, αυτήν πού φροντίζει για τους νεκρούς καί πού είναι ενθουσιασμένη ανάμεσα στις ψυχές των νεκρών,
την Πέρσειαν, αυτήν πού αγαπά την ερημιά καί ευφραίνεται με τα ελάφια, την νυκτερινήν, την προστάτιν των σκύλων, την ακαταμάχητη βασίλισσα αυτήν πού θηρεύει ταύρους, την βασίλισσα πού έχει τα κλειδιά όλου του κόσμου, την οδηγόν, την νύμφην αυτήν πού ανατρέφει παιδιά καί πού περιφέρεται στα βουνά αυτήν την κόρην ας παρακαλέσωμε να παρευρεθή εις τάς ιεράς τελετάς με ευμενή πάντοτε διάθεσιν προς τον ηγέτην (τον επί κεφαλής) καί με χαρούμενη καρδιά.

 

 

Δαιμόνια Νύμφη

 Οι Δαιμονία Νύμφη είναι ένα ελληνικό μουσικό συγκρότημα γνωστό κυρίως για τα όργανα που χρησιμοποιεί, τα οποία είναι ανακατασκευές αρχαίων ελληνικών οργάνων, κατασκευασμένα από τον οργανοτεχνίτη Νικόλαο Μπρα. Η μουσική τους εκπνέει μια παγανιστική, αρχαιοελληνική ατμόσφαιρα που τους κάνει μοναδικούς. Το σύνολο ολοκληρώνουν οι στίχοι, γραμμένοι συνήθως στα αρχαία ελληνικά, με θεματολογία κυρίως βακχικές τελετές και επικλήσεις (.....)

 

Τέχνη & Ποίησις