Θρήνος για το δράμα του Θεανθρώπου. Pietà.

Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.

Η ζωή, πώς θνήσκεις;
πώς και τάφω οικείς;
του θανάτου το βασίλειον λύεις δε,
και του Άδου τους νεκρούς εξανιστάς.

 Workshop of Niccolò di Buonaccorso

 Nikolaos Tzafouris

 Ο ωραίος κάλλει
παρά πάντας βροτούς
ως ανείδεος νεκρός καταφαίνεται,
ο την φύσιν ωραΐσας του παντός.

 Gustave Moreau

 El Greco

Ιησού, γλυκύ μοι
και σωτήριον φως,
τάφω πως εν σκοτεινώ κατακέκρυψαι;
ω αφάτου και αρρήτου ανοχής!

Απορεί και φύσις
νοερά και πληθύς
η ασώματος, Χριστέ, το μυστήριον
της αφράστου και αρρήτου σου ταφής.

 Quentin Matsys

 Ως φωτός λυχνία
νυν η σαρξ του Θεού
υπό γην ως υπό μόδιον κρύπτεται
και διώκει τον εν άδη σκοτασμόν.

 Master of the Codex of Saint George

 Carlo Crivelli

Της ζωής την πέτραν
εν κοιλίαν λαβών,
άδης ο παμφάγος εξήμεσεν,
εξ αιώνος ους κατέπιε νεκρούς.

Εν καινώ μνημείω
κατετέθης, Χριστέ,
και την φύσιν των βροτών ανεκαίνισας,
αναστάς θεοπρεπώς εκ των νεκρών.

 Annibale Carracci

 Albrecht Durer

 Anthony van Dyck

Υπό γην εκρύβης,
ώσπερ ήλιος, νυν
και νυκτί τη του θανάτου κεκάλυψαι·
αλλ’ ανάτειλον φαιδρότερον, Σωτήρ.

Ως ηλίου δίσκον
η σελήνη, Σωτήρ
αποκρύπτει, και σε τάφος νυν έκρυψεν,
εκλιπόντα τω θανάτω σαρκικώς.

Η ζωή θανάτου
γευσαμένη, Χριστός
εκ θανάτου τους βροτούς ηλευθέρωσε
και τοις πάσι νυν δωρείται την ζωήν.

 Caravaggio

 William-Adolphe Bouguereau

 Master of the Orcagnesque

Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε τον ζωοδότην,
τον εν τω σταυρώ τας χείρας εκτείναντα
και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού.

Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε τον πάντων κτίστην
τοις σοις γαρ παθήμασιν, έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς.

 Fra Angelico

πηγή : http://www.antibaro.gr/article/938

Οι Άγγελοι στην Τέχνη.

Η οικουμένη τέσσαρας έχει μεγάλας πύλας,
        τας τέσσαρες φυλάττουν άγγελοι.
Η μία είναι ο Βορράς· ο Νότος αντικρύ της·
        κ’ αι άλλαι Δύσις και Aνατολή.

Η πύλη της Aνατολής είν’ εκ λαμπρού μαργάρου·
        και προ αυτής άγγελος φαεινός
στέμμ’ αδαμάντινον φορεί και ζώνην αδαμάντων
        κ’ επί εδάφους ίστατ’ αχατών.

Εξ αμεθύστου πορφυρού του Νότου είν’ η πύλη.
        Ο άγγελός της ο φρουρός κρατεί
σκήπτρον εις χείρας μαγικόν εκ σκοτεινού σαπφείρου.
        Νεφέλη εκ καλάιδος πυκνή
κρύπτει τους πόδας του.

       Επί μιας όχθης σκεπασμένης
        με κόκκινα κογχύλια λεπτά
ο άγγελος της Δύσεως ίσταται και φυλάττει
        πύλην εκ κοραλλίου τιμαλφούς.
Στέφανον ρόδων τεχνητών φορεί, κάθε δε ρόδον
        συνίστατ’ εκ λυχνίτου καθαρού.

Είναι η πύλη του Βορρά από χρυσόν κτισμένη,
        και θρόνον έχει προς την είσοδον

 Κωνσταντίνος Καβάφης.

 Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923

Melozzo da Forli

 Ghirlandaio

Με χιτώνα λευκό, ως η φαντασία μου πλάθει, με φτερά που απλώνονται στην οικουμένη όλη, πλάσματα μεσάζοντες για να μεταφέρουν στα ουράνια δώματα τις δονήσεις της ανθρώπινης ψυχής.

Fra Angelico

Francesco Pesellino

Όταν ταξίδεψα στον Ουρανό

                                                   ποτέ μου δεν συνάντησα τον αστροναύτη
                                                              συνάντησα όμως το Θεό
                                                        με τους χρωματιστούς αγγέλους.

 Μίλτος Σαχτούρης , Το σκεύος

 Masolino

 Hans Memling

 Benedetto Bonfigli

 Άγγελε συ που κάπου εδώ γύρω πετάς

                                                  Πολυπαθής και αόρατος, πιάσε μου το χέρι
                                                  Χρυσωμένες έχουν τις παγίδες οι άνθρωποι
                                                   Κι είναι ανάγκη να μείνω απ’ τους απέξω.

Ελύτης,  Villa Natacha, Ετεροθαλή

 Masolino da Panicale

 Luca Signorelli

 Sano di Pietro

Και μία Ανάσα έδωσε Ζωή. Ζωή που συντροφεύει όλη την πλάση. Αόρατη και ορατή.

Sir Edward Burne Jones

Gaudenzio Ferrari

Και με πίστη βαθιά πίστεψα, πως από τον πατέρα μου Θάνατο – Ουρανό αρχίζει

                                                                            η Ζωή.
                                               Και πως τελειώνοντας, τότε μόνο θ’ αρχίσω.
                                               Γι’ αυτό ο πατέρας μου, το πέρασμα με τους
                                εφτά αγγέλους της μέρας και τους εφτά αγγέλους της νύχτας μου έδειξε.
                                               Πώς από την ερημιά του πλήθους να βγαίνω
                           Και στον ουρανό ξανά κάνοντας κίνηση κυκλικά ανοδικά πάντα να μπαίνω.

Κατερίνα Γώγου, Εγώ η Κατερίνα, απόσπασμα

 9th century, mosaic, Hagia Sophia

πηγή :Πες το με Ποίηση

Giotto di Bondone (1266/7 – 1337)

Ο Giotto di Bondone, ζωγράφος και αρχιτέκτονας, γεννημένος στην Φλωρεντία, ήταν από τις πιο σημαντικές μορφές της τέχνης στα τέλη του Μεσαίωνα και πρόδρομος της Αναγέννησης.
Στα έργα του βλέπουμε φανερή την επίδραση του βυζαντινού πολιτισμού, αλλά και μία εξέλιξη σε έναν καινούργιο κόσμο, μεταφράζοντας την γοτθική γλυπτική σε ζωγραφική. Οι μέθοδοί του όφειλαν πολλά στους βυζαντινούς καλλιτέχνες, και οι στόχοι του και οι προοπτικές του στους μεγάλους καλλιτέχνες των καθεδρικών του Βορρά.
Τα πιο ξακουστά έργα του είναι τοιχογραφίες ή νωπογραφίες στις οποίες υπάρχει μία σημαντική εικαστική ανακάλυψη, αυτή της ψευδαίσθησης του βάθους πάνω σε μια επίπεδη επιφάνεια. Για τον Τζιόττο αυτό δεν ήταν απλώς ένα τέχνασμα, αλλά έγινε αυτοσκοπός. Τον βοήθησε να αλλάξει όλη την αντίληψη της ζωγραφικής. Αντί να χρησιμοποιεί τις μεθόδους της εικαστικής γραφής, μπορούσε να δμιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι το ιερό επεισόδιο συνέβαινε μπροστά στα μάτια του θεατή. Η ζωγραφική είναι γι'αυτόν κάτι περισσότερο από ένα υποκατάστατο του γραπτού λόγου. Είναι ένα πραγματικό γεγονός.
Η φήμη του Τζιόττο εξαπλώθηκε παντού. Οι Φλωρεντινοί ενδιαφέρονταν γι'αυτόν και την ζωή του. Κάτι, το οποίο αποτέλεσε πραγματικά πρωτοτυπία μιας και μέχρι τώρα οι καλλιτέχνες δεν ενδιαφέρονταν να αποκτήσουν φήμη, μάλιστα πολλές φορές δεν υπέγραφαν καν τα έργα τους, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με το όνομα της εκκλησίας στην οποία δούλεψαν. Και από αυτήν επίσης την άποψη ο Φλωρεντινός Τζιόττο εγκαινιάζει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της τέχνης. Τα έργα του φέρουν μια τέτοια υπογραφή και φήμη, που θα αποτελέσουν ορόσημο για την πορεία των μετέπειτα καλλιτεχνών.

                                                                    Dormitio Virginis

                                                            Η γέννηση του Χριστού

                                                        Θρήνος για τον νεκρό Χριστό

                                                                          Θεοτόκος

                                                                         Η Βάπτιση

                                                             Το τέμπλο των Peruzzi

                                                                         Η Πίστη


πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B6%CF%8C%CF%84%CF%84%CE%BF
Το Χρονικό της Τέχνης, Gombrich

Τέχνη και Ποίησις

Αντρέι Ρουμπλιόφ, Andrei Rublev (1360 -c.1428)

                                                      Αγία Τριάδα ή Φιλοξενία του Αβραάμ

Ο Αντρέι Ρουμπλιόφ  θεωρείται ο κορυφαίος Ρώσος αγιογράφος του Μεσαίωνα.
Λίγα είναι γνωστά για τη ζωή του. Δεν ξέρουμε ούτε πού γεννήθηκε, ούτε ποιο ήταν το κοσμικό του όνομα, καθώς το όνομα «Απόστολος Ανδρέας» του δόθηκε όταν εκάρη μοναχός στη Μονή της Αγίας Τριάδας. Η πρώτη αναφορά στο όνομά του γίνεται το 1405 σε ένα έγγραφο, το οποίο αναφέρει ότι ανέλαβε την εικονογράφηση του Ναού του Ευαγγελισμού στο Κρεμλίνο μαζί με το Θεοφάνη τον Έλληνα και κάποιον μαΐστορα Πρόχορο. Αναφερόταν εκεί τελευταίος, και λόγω ηλικίας και λόγω αρχαιότητας.

Ο Αντρέι Ρουμπλιόφ υπήρξε ο επιφανέστερος Ρώσος αγιογράφος και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους του κόσμου. Το έργο για το οποίο αναγνωρίζεται ως ένας από τους κορυφαίους Ορθόδοξους αγιογράφους, είναι η εικόνα της Αγίας Τριάδος, η οποία είναι το αριστούργημα της ρωσικής εικονογραφικής τέχνης. Η εικόνα της Αγίας Τριάδος, γνωστή ως «Φιλοξενία του Αβραάμ», διακρίνεται για τη σύνθεση, το ρυθμό, το φωτισμό, την αρμονία, την καθαρότητα και την απλότητα.
Αισθητικές κρίσεις για το έργο του είναι δύσκολο να διατυπωθούν με βεβαιότητα, καθώς τα έργα που του αποδίδονται (εκτός του ότι η πατρότητά τους είναι αμφίβολη) έχουν υποστεί επιχρωματώσεις από μεταγενέστερους, καθώς τα υλικά που χρησιμοποιούνταν εκείνη την εποχή στη Ρωσία δεν ήταν ανεξίτηλα. Σε κάθε περίπτωση διακρίνονται σαφείς επιδράσεις από το έργο του Θεοφάνη του Έλληνα, αλλά θεωρείται ότι έχει πάει ακόμη παραπέρα από το Θεοφάνη, αναφορικά με την απεικόνιση της πνευματικότητας στις μορφές.
Η τεχνική του συνδυάζει ασκητισμό και αρμονία κατά το βυζαντινό πρότυπο. Τα έργα του διακρίνονται από ηρεμία και γαλήνη και θεωρούνται πρότυπο ορθόδοξης εικονογραφίας.

                              
                                                                     Ο Κύριος εν δόξη

                                                                Αρχάγγελος Μιχαήλ

                                                                            Ανάληψη

                                                                           Η Βάπτιση

                                                             Η Θεοτόκος του Βλαδιμίρ

                                                                Η εις Άδην Κάθοδος

                                                                           Ο Λυτρωτής

                                                                         Μανδύλιον


πηγή :https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%B9_%CE%A1%CE%BF%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%B9%CF%8C%CF%86
http://andrey-rublev.ru/

Τέχνη και Ποίησις